Inleven is ook een vorm van geven

Geven kan op veel manieren. Je kunt cadeautjes geven, complimenten geven, helpen met verhuizen, maar ook geven door je begrip voor een ander te vergroten; door je in te leven in de ander.

Voorbeeld. Lilian, deelneemster aan een training onderhandelen, heeft moeite met haar leidinggevende Bert. Ze beschrijft hem als een vriendelijke, begripvolle man. Zo vriendelijk en begripvol dat hij regelmatig toezeggingen doet die hij niet waar kan maken, en waar zij dan last van heeft omdat zij nu binnen een uur een beleidsstuk moet schrijven waar ze liever een dag de tijd voor zou hebben. En ze had andere plannen voor het komende uur. Terwijl ze het vertelt, verplaats ik me in Bert. Ik word die vriendelijke, te goeiige man; zeker als ze wat meer over Bert vertelt. Ik voel ook waarom hij die toezeggingen doet en geen ‘nee’ zegt tegen zijn opdrachtgever: hij wil de confrontatie niet aangaan. Anderzijds begrijp ik ook de frustratie van Lilian heel goed, want zij zit met de gebakken peren. Omdat ik (Bert) geen nee wilde zeggen.

Thuisgekomen heb ik met Gerine (mijn vrouw) een gesprek over de komende vakantie. Ik wil graag alle opties openhouden, nog niets vastleggen, de vrijheid voelen om elke optie nog te kunnen verwerkelijken. Met name tussen twee opties kan ik niet kiezen: eentje die beter aansluit bij onze zeilplannen in Friesland eind augustus, en eentje waarbij onze kinderen een grotere kans hebben om op onze vakantiebestemming leeftijdgenoten te treffen.
Hmmm, lastig.
Gerine wil onderhand graag knopen doorhakken, weten waar ze aan toe is, de vakantie verder in kunnen vullen. Begrijpelijk.

Als ik op de wc zit, neem ik even afstand van ons gesprek. Denkend aan het inleven in Bert eerder die dag stel ik me voor dat ik een trainingsacteur ben en dat ik Gerine moet ‘spelen’. Ik leef me in in haar situatie. Dat werkt meteen: ik voel haar irritatie. Ik irriteer me aan haar man – al ben ik dat zelf. Nee, het is helemaal niet fijn als je zelf door wilt met je plannen en je partner de boel traineert! Om gek van te worden! – denk ik vanuit haar perspectief.

Dan ga ik terug naar mij zelf, word ik weer Maarten. Ik snap mezelf ook: is er niet iets te regelen waarbij we op tijd terug zijn én er leeftijdgenoten zijn voor Douwe en Willem?
Maar ik snap haar ook. Door me afwisselend in haar te verplaatsen en mijn eigen wens te voelen, word ik me er bewust van wat het sterkste voelt. In dit geval is haar irritatie veel sterker dan mijn behoefte om de opties open te laten. Dus ik ga naar haar toe en zeg: okee, laten we de knoop doorhakken. We gaan iets later, ook al komt de zeilweek in Friesland dan misschien in het gedrang. Maar als we later gaan is er meer kans op leeftijdgenoten voor Douwe en Willem.
Zij blij. Ik blij. En Douwe en Willem blij.
Inleven: ook een vorm van geven.